Procedura wydawania opinii dla uczniów ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się
Specyficzne trudności w uczeniu się (dysleksja rozwojowa) odnoszą się do uczniów w normie intelektualnej, którzy mają trudności w uczeniu się wynikające ze specyfiki ich funkcjonowania percepcyjno – motorycznego i poznawczego.
- Diagnoza ucznia składać się z kilku spotkań badawczych.
2. Podczas pierwszej diagnozy przeprowadzanej w klasach I – III, może być stwierdzone u ucznia ryzyko wystąpienia specyficznych trudności w uczeniu się.
3. Podczas pierwszej diagnozy w klasie IV lub wyższej (do ukończenia szkoły podstawowej), mogą być stwierdzone u ucznia symptomy występowania specyficznych trudności w uczeniu się. - Opinia o specyficznych trudnościach w uczeniu się może być wydana uczniowi nie wcześniej niż po ukończeniu klasy III szkoły podstawowej i nie później niż do ukończenia szkoły podstawowej.
- Podczas drugiej diagnozy, jeżeli dziecko spełnia wymogi psychologiczno-pedagogiczne oraz wykaże się znajomością zasad pisowni polskiej, może otrzymać opinię o specyficznych trudnościach w uczeniu się. Wskazane jest wykazanie się również dowodami pracy w zakresie występujących trudności.
6. Opinia stwierdzająca występowanie specyficznych trudności w uczeniu się (dysleksji, dysgrafii, dysortografii, dyskalkulii) raz wydana zachowuje swoją ważność do końca edukacji szkolnej badanego ucznia. - W szczególnych przypadkach opinia może być wydana po ukończeniu szkoły podstawowej. Dotyczy to uczniów u których z różnych przyczyn niemożliwe było wydanie opinii w terminie ustawowym lub w przypadku których zachodzą inne uzasadnione, niezależne od ucznia okoliczności, uniemożliwiające wydanie takiej opinii. W takiej sytuacji opinia o specyficznych trudnościach w uczeniu się może być wydana uczniowi szkoły ponadgimnazjalnej w następującym trybie:
• nauczyciel bądź specjalista pracujący z uczniem w szkole, po uzyskaniu zgody rodziców (prawnych opiekunów lub pełnoletniego ucznia) lub na wniosek rodziców (prawnych opiekunów lub pełnoletniego ucznia) składa do dyrektora szkoły wniosek wraz z uzasadnieniem,
• dyrektor zasięga w tej sprawie opinii rady pedagogicznej;
• dyrektor szkoły składa wniosek wraz z uzasadnieniem oraz opinią rady pedagogicznej do poradni psychologiczno- pedagogicznej oraz informuje o tym fakcie rodziców (prawnych opiekunów) lub pełnoletniego ucznia ( na str. Internetowej poradni: Wniosek dyrektora szkoły o wydanie opinii w sprawie specyficznych trudności w nauce ucznia szkoły ponadpodstawowej);
• rodzice z uczniem lub pełnoletni uczeń zgłaszają się do poradni psychologiczno – pedagogicznej w celu przeprowadzenia postępowania diagnostycznego i wydania opinii.
8. Poradnia wydaje opinię na pisemny wniosek rodziców, opiekuna prawnego lub pełnoletniego ucznia.
9. Pisemny wniosek o przeprowadzenie badania składany jest osobiście w sekretariacie poradni, ale:
a) jeżeli rodzic nie jest w stanie złożyć pisemnego wniosku, może zgłosić dziecko telefonicznie
b) jeżeli wniosek wpłynie droga elektroniczną również jest odpowiednio rejestrowany
Rodzice w obu przypadkach własnoręczny podpis składają podczas najbliższej wizyty w poradni.
10. Wnioski są realizowane zgodnie z kolejnością wpływu. W wyjątkowych, uzasadnionych przypadkach mogą być realizowane poza kolejnością.
11. Za przyjmowanie wniosków i wyznaczanie terminów badań odpowiedzialny jest Sekretarz, pod nadzorem Dyrektora Poradni.
12. Konieczne jest dołączenie do wniosku o przeprowadzenie badania opinii wychowawcy, nauczyciela języka polskiego lub innych specjalistów pracujących z dzieckiem.
13. Konieczne jest, aby rodzice (opiekunowie prawni lub pełnoletni uczeń) dołączyli do wniosku wytwory pisemne (zeszyty, dyktanda, sprawdziany i inne wytwory).
14. Opinię odbiera rodzic (prawny opiekun, pełnoletni uczeń) lub osoba upoważniona pisemnie przez rodzica w sekretariacie poradni lub zgodnie z prośbą rodzica – otrzymuje ją pocztą na adres zamieszkania.
15. Na wniosek rodzica (prawnego opiekuna) bądź pełnoletniego ucznia poradnia przekazuje kopię opinii do szkoły lub placówki.
Procedura wydawania opinii o dyskalkulii
Opinie wydaje się w sprawie: dostosowania wymagań edukacyjnych wynikających z programu nauczania do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych ucznia, u którego stwierdzono zaburzenia i odchylenia rozwojowe lub specyficzne trudności w uczeniu się, uniemożliwiające sprostanie tym wymaganiom.
(Podstawa prawna: Ustaw z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz.U. z 2023 poz.900, 1672 i 1718), Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. 2019 poz.1481), Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 lutego 2013 r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych (Dz. U. z dnia 13 lutego 2013 r., poz. 199).
Kryteria: Poziom umiejętności arytmetycznych musi być znacząco niższy niż oczekiwany po uwzględnieniu wieku dziecka, jego ogólnej inteligencji i stopnia zaawansowania w nauce szkolnej. Umiejętności czytania i pisania powinny odpowiadać normie dla wieku umysłowego dziecka. Trudności w liczeniu nie mogą być wynikiem niewłaściwego nauczania ani bezpośrednim skutkiem defektów wzroku, słuchu, funkcji neurologicznych, zaburzeń psychicznych lub innych.
Trudności arytmetyczne występowały od wczesnych etapów uczenia się matematyki. Trudności w liczeniu istotnie zaburzają osiągnięcia szkolne lub te czynności codziennego życia, które wymagają umiejętności arytmetycznych.
Zgodnie z klasyfikacją ICD-10 jeśli u jednego dziecka współwystępują trudności arytmetyczne (dyskalkulia) oraz trudności w uczeniu się czytania i pisania (dysleksja) wówczas diagnozuje się mieszane zaburzenia umiejętności szkolnych, które klasyfikacja opisała na pozycji F81.3.
Diagnoza dyskalkulii na poszczególnych etapach edukacyjnych jest nieco inna niż w przypadku dysleksji rozwojowej w związku z późniejszym dojrzewaniem funkcji myślowych.
Dlatego efektem diagnozy trudności w uczeniu się matematyki na:
– I etapie – kl. 0 – obniżona gotowość szkolna do uczenia się matematyki
– II etapie – kl. I–III – rozpoznanie po badaniu w poradni: nieharmonijny rozwój kompetencji matematycznych
– III etap – kl. IV – VI – rozpoznanie po badaniu w poradni: ryzyko dyskalkulii (diagnoza dyskalkulii)
* pomiar trudności matematycznych (dyskalkulii) u dzieci w wieku lat 10,00 – 12,11.
– IV etap – kl. VII – VIII – rozpoznanie po badaniu w poradni: dyskalkulia
Badanie w kierunku dyskalkulii składa się z następujących elementów:
- Wywiad rozwojowy
- Badanie psychologiczne
- Badanie pedagogiczne
- Badanie logopedyczne (opcjonalnie)
Całość realizowana jest w trakcie kilku wizyt (dwie lub trzy), podczas których wykonuje się badania w oparciu o standaryzowane narzędzia diagnostyczne wskazujące na:
- Zakres funkcjonowania intelektualnego, zakresy słabych i mocnych stron
- Zakres umiejętności szkolnych, zakresy percepcyjne, lateralizacja, motoryka, itp.
- Zakres kompetencji językowych
Podczas wywiadu rozwojowego przeprowadzanego z rodzicami dziecka analizowane są:
- wczesny rozwój dziecka ze szczególnym uwzględnieniem sprawności motorycznej, mowy, rozwoju społeczno-emocjonalnego
- stan zdrowia dziecka
- przebieg nauki szkolnej ( umiejętności matematyczne od najwcześniejszych etapów nauki )
- zdolności, zainteresowania i zamiłowania
Diagnozowanie dyskalkulii jest procesem długotrwałym i obejmuje: badania wstępne, terapię, badania kontrolne.
POSTĘPOWANIE DIAGNOSTYCZNE
Zgłoszenia na badania diagnostyczne do Poradni pod kątem występowania specyficznych trudności w uczeniu się matematyki dokonuje się na podstawie aktualnych przepisów oświatowych, na obowiązującym formularzu wniosku.
Niezbędnym załącznikiem do wniosku jest opinia nauczyciela matematyki, wychowawcy i terapeuty z informacjami o poziomie osiągnięć, trudnościach i niepowodzeniach szkolnych oraz mocnych stronach ucznia.
Konieczne jest dostarczenie zeszytów szkolnych, prac klasowych (również z wcześniejszych lat nauki) oraz dokumentacji pracy terapeutycznej i samokształceniowej, a także opinii wydanych wcześniej przez inne poradnie, jeśli uczeń był pod opieką tego rodzaju placówki w poprzednim miejscu zamieszkania.
Na podstawie jednorazowej wizyty w Poradni nie diagnozuje się dyskalkulii. Istotne jest przeprowadzenie badań kontrolnych, w trakcie których ocenia się postępy ucznia.
Opinia określająca warunki zdawania sprawdzianów i egzaminów powinna być wydana przez Poradnię nie później niż do końca września roku szkolnego, w którym jest przeprowadzany sprawdzian lub egzamin.
Warunki przeprowadzania sprawdzianu, egzaminu ustala dyrektor CKE.
Uczeń powinien być objęty roczną terapią pod kątem doskonalenia umiejętności i wiadomości matematycznych w szkole lub w poradni.